Sản lượng toàn cầu vẫn tiếp tục tăng trưởng, triển vọng kinh tế tại quốc gia tiêu thụ năng lượng hàng đầu - Trung Quốc đang yếu đi. Bên cạnh đó, lượng dầu bơm ra kỷ lục từ Tổ chức Các nước Xuất khẩu Dầu mỏ (OPEC) và khả năng Iran quay lại thị trường xuất khẩu càng khiến khả năng giá dầu giảm thêm gần như chắc chắn.
Thời điểm này năm ngoái, thị trường bắt đầu chuỗi 7 tháng giảm kỷ lục, khiến giá Brent giảm từ 116 USD một thùng xuống quanh 45 USD tháng 1. Dù giá đã dần hồi phục từ đó, vẫn có rất ít dấu hiệu cho thấy OPEC sẽ thay đổi chiến lược hiện tại - tăng cường sản xuất để đẩy bật các đối thủ.
 |
|
Diễn biến giá dầu Brent trong một năm qua. Biểu đồ: Nasdaq
|
"Năm ngoái, sản lượng của OPEC là 29,79 triệu thùng mỗi ngày. Còn hiện tại đã lên hơn 31 triệu thùng. Tôi cho rằng đây là thay đổi cơ bản nhất trong 12 tháng qua", Tamas Varga - nhà phân tích dầu mỏ tại PVM nhận xét.
Trong báo cáo tháng này, Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ (EIA) cho biết nguồn cung toàn cầu vẫn đang dư thừa. Từ cuối quý II năm ngoái, số liệu này đã tăng hơn gấp đôi lên 2,6 triệu thùng mỗi ngày.
"Chúng tôi chưa rõ ràng về tình hình cung cầu hiện tại. Xét về mặt nào đó, chúng tôi cho rằng tình hình đang ngày một tệ đi", Vikas Dwivedi - Giám đốc Chiến lược dầu khí tại Macquarie nhận xét.
Số dầu được tung ra thị trường có thể sẽ còn tăng nữa. Iran và các cường quốc lớn đang cố đạt thỏa thuận hạt nhân vào cuối tháng này. Việc này có thể cho phép gỡ bỏ lệnh từng phạt đang áp lên Iran, tháo ngòi cho xuất khẩu dầu thô. Lệnh trừng phạt đã khiến xuất khẩu của họ giảm từ 3 triệu thùng mỗi ngày năm 2011 xuống gần 1 triệu thùng hiện tại. Nếu Iran quay lại thị trường dầu cuối năm nay, nhà đầu tư cho biết việc này sẽ phá hỏng quá trình tái cân bằng thị trường thường diễn ra vào cuối năm.
Diễn biến của thị trường cuối năm nay và sang năm 2016 sẽ phụ thuộc chủ yếu vào Trung Quốc. Nhập khẩu dầu của nước này đã liên tục lập đỉnh trong 6 tháng qua khi nhu cầu nhiên liệu tăng vọt nhờ lượng xe mới tăng và Chính phủ tăng cường kho dự trữ chiến lược.
Dù một số nhà phân tích tin rằng nhu cầu của Trung Quốc vẫn mạnh, nhiều dấu hiệu cho thấy cơn khát dầu của họ đang chậm lại, khi nền kinh tế lớn nhì thế giới tăng trưởng thấp nhất nhiều thập kỷ. "Đừng đánh cược vào sự trỗi dậy của Trung Quốc trong năm nay. Chính phủ nước này đã cố gắng thúc đẩy tăng trưởng rất nhiều rồi, nhưng đã thành công đâu", Frederic Neumann - nhà phân tích tại HSBC nhận xét.
Nhập khẩu dầu của Trung Quốc đã giảm hơn 10% trong tháng 5 so với cùng kỳ năm ngoái. Đây là tháng giảm mạnh nhất từ tháng 11/2013. Trong khi đó, doanh số bán ôtô cũng lao dốc.
Trong báo cáo mới nhất, Ngân hàng Thế giới (WB) cũng đã hạ triển vọng kinh tế toàn cầu năm nay. Tăng trưởng 2015 được dự báo còn 2,8%, thấp hơn so với 3% trong dự báo trước. Họ cũng khuyên các quốc gia nên "thắt chặt dây an toàn".
Trong bối cảnh giá dầu thấp, rất nhiều nhà phân tích đã dự báo sản xuất sẽ giảm, đặc biệt với các công ty khoan dầu đá phiến, như Mỹ. Dù vậy, kể cả khi các hãng sản xuất hạn chế khoan dầu và đóng cửa một số giàn khoan, sản lượng sẽ vẫn cao. Do các khu vực đã được thăm dò bắt đầu hoạt động và hãng sản xuất giảm chi phí để tiếp tục bám trụ thị trường.
Bên cạnh đó, nước xuất khẩu dầu hàng đầu thế giới - Ảrập Xêút đã ra tín hiệu sẽ còn tăng bơm dầu. Còn trong tháng này, OPEC cũng quyết định giữ nguyên sản xuất để duy trì thị phần. Khi sản xuất vẫn còn ở mức cao, thay đổi trong nhu cầu sẽ đóng vai trò lớn hơn.
EIA dự báo tình hình dư cung sẽ còn kéo dài đến ít nhất là năm 2017. Nhưng những người khác cho rằng tình hình này có thể còn kéo dài vĩnh viễn, khi dầu mỏ dần mất thị phần trong tiêu thụ năng lượng toàn cầu. Trong báo cáo triển vọng tháng này, BP cũng cho rằng năm ngoái có thể được coi là bước ngoặt với thị trường năng lượng.
"Trong các năm tới, có thể 2014 sẽ được coi là ranh giới với ngành công nghiệp năng lượng. Bức tranh tổng thể vẫn là dự trữ dư thừa, các nguồn năng lượng mới đang được tìm ra với tốc độ nhanh hơn tiêu thụ", báo cáo cho biết.
Hiện mỗi thùng dầu Brent có giá 64,71 USD, tăng 1,32% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong khi đó, dầu WTI cũng lên 60,6 USD một thùng. Đồng đôla yếu, bế tắc trong đàm phán nợ Hy Lạp và nguy cơ gián đoạn nguồn cung tại Trung Đông do xung đột chính trị đã đẩy giá dầu đi lên.
|
Theo Nghị định 83 về điều hành xăng dầu, 19/6 sẽ là thời điểm công bố giá cơ sở để điều hành giá xăng dầu trong nước. Trao đổi với VnExpress, Phó tổng giám đốc Saigon Petro- Trần Minh Hà cho rằng những lần điều hành giá gần đây, mức chi quỹ bình ổn được cơ quan điều hành sử dụng tần suất nhiều hơn và có xu hướng tăng. Hiện quỹ bình ổn sắp cạn, điều này sẽ tăng với áp lực tăng giá trong đợt điều chỉnh tới.
Trong khi đó, về vấn đề lỗ lãi của doanh nghiệp, ông Trần Ngọc Năm, Phó tổng giám đốc Petrolimex cho biết phải tính toán theo công thức và giá bán hiện hành. Song, với quỹ bình ổn đang được sử dụng thì các đơn vị kinh doanh đã được hỗ trợ một phần. Do vậy, hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp không bị ảnh hưởng quá lớn.
"Nếu đứng trên góc độ thị trường, giá thế giới tăng thì trong nước sẽ phải tăng và ngược lại. Tuy nhiên vì xăng dầu liên quan đến chính sách vĩ mô, mọi quyết định đều do cơ quan điều hành đưa ra”, ông nói.
Tâm Hà
|
Hà Thu (theo Reuters)